طراحی انواع بسته بندی
طراحی بسته بندی (Packaging Design)، به طور خیلی ساده و خلاصه، یعنی ساخت یک بخش خارجی برای محصولات. یک طراح بسته بندی، با استفاده از عناصری مانند رنگ، شکل، متن، مواد و بافت این بخش خارجی را ایجاد میکند. بسته بندی امروزه کاربردهای بسیار زیادی پیدا کردهاست؛ از تبلیغات و برندینگ گرفته، تا استفادههای ثانویهی پس از مصرف. در حالیکه در گذشته بستهبندی یک موضوع خیلی ساده بوده و تمرکز آن صرفا محافظت از کالای اصلی بودهاست. دلیل پیدایش و کاربرد اصلی بستهبندی هم همین موضوع است. یک بستهبندی در صورتی که نتواند از محصول خود به خوبی محافظت کند، بستهبندی موفقی نخواهد بود، زیرا فروش خوبی نخواهد داشت.
بدون شک بهترین محصول هم در یک بسته بندی با ظاهری بد و طراحی ضعیف موفق نخواهد بود.
لوگو شما به مشتریان نشان می دهد که شما چه کاری انجام می دهید، چه کسی هستید و به چه چیزی اهمیت می دهید. اینها مسئولیت های بسیاری هستند که همه برگردن یک تصویر کوچک افتاده اند.
طراحی لوگو، بخشی از فرایند برندینگ شرکتها و مجموعهها می باشد.بیش از ۷۰ درصد تبلیغات در برندینگ، بر روی لوگوی کسب و کارها انجام می شود. برای داشتن تبلیغاتی مؤثر و کارآمد، کسب و کار شما، نیازمند یک لوگوی حرفه ای است.
اهداف اصلی بسته بندی
بسته بندی محصولات کارکردهای متفاوتی دارد. بسته بندی میتواند ابزاری برای روایت یک داستان و ارتباط بهتر با مشتری باشد. همچنین بستهبندی یک تجربه احساسی برای مخاطبانش به همراه دارد. بستهبندی میتواند حواس مختلف کاربران؛ همچو لامسه، بویایی و گاها چشایی (بسته به نوع محصول) را درگیر کند تا تجربهای جذاب و دلنشین برای او رقم بزند.
وظایف اصلی بستهبندی بهطور خلاصه، به شرح زیر هستند:
محافظت از محصول : هدف اصلی بسته بندی، حفاظت از محتویات آن در هنگام حمل و نقل، نگهداری در انبار و زمان قرارگیری در قفسه فروشگاه است. در نتیجه بسته بندی باید قابل اطمینان باشد.
جذب خریدار: وقتی مشتریان به قفسهای پر از محصولات مشابه نگاه میکنند، بسته بندی محصول شما، باید به قدری جذابیت داشتهباشد تا نظر آنها را به خود جلب کند. این هدف میتواند با استفاده از تکنیکهای متفاوتی همچون استفاده از رنگهای خاص، طرحهای پیچیده و… محقق شود.
اطلاع رسانی: بسته بندی باید شامل اطلاعاتی باشد تا به کاربران اجازه دهد بدون صحبت با مسئول فروش، محصولشان را بررسی و انتخاب کنند. اینکه دقیقا چه اطلاعاتی باید روی بسته بندی درج شود، کاملا بستگی به نوع محصول دارد اما به طور کلی شامل نحوهی نگهداری، طرز استفاده، تاریخ انقضا، ترکبیات و مواد داخل آن میشود. همچین یک بسته بندی موفق باید قادر باشد به سوالهای زیر پاسخ دهد:
- دقیقا چه محصولی داخل بسته بندی قرار دارد؟
- این محصول برای چه کسانی طراحی شدهاست؟
- چگونه و به چه منظوری باید استفاده شود؟
- آیا محصول منقضی میشود؟ اگر بله، چه زمانی؟
- این محصول چگونه باعث افزایش کیفیت زندگی کاربر میشود؟
- و مهمتر از همه اینکه چرا کسی باید آن را بخرد؟
تمایز: یک بستهبندی، به وسیلهی لوگو، رنگ، شکل و فرم از دیگر بسته بندیها متمایز میشود. طراحی نوآورانه باعث ایجاد تمایز و جلب نظر مشتریان میشود. طراحی بسته بندی میتواند بیانگر ارزشها و هویت برند خود باشد.
فرآیند و مراحل طراحی بسته بندی
محصول مورد نظر چیست؟ پاسخ این سؤال بسیار ساده است. محصولی که قرار است به فروش برسد چیست؟ ابعاد آن چقدر است؟ از چه جنسی ساخته شدهاست؟ آیا ظریف و شکستنی است؟ محصول حالت مایع دارد یا جامد است؟
پاسخ این سوالها به طراح بسته بندی کمک میکند که الزامات و محدودیتهای کلی کار را درک کند، مثلا یک محصول ظریف و شکستنی، نیازمند بسته بندی ایمنتری است. طراح بسته بندی پس از دانستن این پاسخها، میتواند راه حلهای منطقی، خلاق و نوآورانه برای محصول ارائه دهد.
چه کسی آن را خریداری میکند؟ چه کسانی قرار است محصول را خریداری کنند؟ آیا این محصول، فقط برای بانوان است؟ آیا مختص آقایان است یا هر دو گروه، مخاطب آن هستند؟ از لحاظ سنی، محصول چه بازهای از کاربران را مورد پوشش قرار میدهد؟ چند درصد از مخاطبان آن محصول، به محیط زیست اهمیت میدهند؟ جامعهی هدف محصول، از لحاظ مالی، در چه جایگاهی قرار دارند؟
طراحی بسته بندی در وهلهی اول باید بتواند خریداران را به خود جذب کند و این موضوع بدون شناخت کامل از کاربران، امکانپذیر نیست. برای مثال، بسته بندی برای افراد مسن، باید متن های بزرگتری داشتهباشد. یا یک بسته بندی لوکس، نباید از مواد ارزان و نسبتا بیکیفیت ساخته شدهباشد.
مشتریان چگونه آن را خریداری میکنند؟ این محصول چگونه خریداری میشود؟ آیا محصول مورد نظر در سوپرمارکتها به فروش میرسد؟ یا در یک مرکز خرید لوکس؟ آیا این محصول صرفا آنلاین به فروش میرسد؟ نحوه طراحی بسته بندی کاملا به نوع فروش آن بستگی دارد. برای مثال، بسته بندی محصولی که آنلاین به فروش میرسد و سپس پست میشود تا به دست کاربر برسد، با بسته بندی محصولی که در قفسههای فروشگاه چیده میشود، تفاوت زیادی دارد. محصولی که آنلاین به فروش میرسد، باید بسته بندی داشته باشد تا در حمل و نقل دچار آسیب نشود، اما محصولی که در فروشگاه فروخته میشود باید ظاهر جذابی داشته باشد تا در رقابت با محصولات مشابه، پیروز شود.
پس از آنکه پاسخ به این سوالها مشخص شد، طراح بسته بندی محصول میتواند وارد فاز بعدی شود. اما در صورتی که ابهامی در آنها وجود داشته باشد، به این معنی است که هنوز برای شروع طراحی، زود است.